چرا دندان‌ها به سرما و گرما حساس می‌شوند؟

حساسیت دندانی (Tooth Sensitivity) مشکلی شایع است که میلیون‌ها نفر را درگیر کرده است. اگر هنگام نوشیدن آب سرد یا خوردن چای داغ، احساس درد یا تیر کشیدن در دندان دارید، احتمالاً دچار حساسیت دندان هستید.

این درد معمولاً ناگهانی، تیز و کوتاه‌مدت است، اما می‌تواند کیفیت زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهد. خبر خوب اینکه این مشکل، در بسیاری از موارد قابل درمان و قابل پیشگیری است.

🔍 علت حساسیت دندان چیست؟

حساسیت دندانی زمانی رخ می‌دهد که لایه محافظ مینای دندان یا لثه تحلیل رفته و بخش داخلی دندان (عاج یا Dentin) در معرض محرک‌هایی مانند دمای بالا یا پایین قرار می‌گیرد.

شایع‌ترین دلایل عبارتند از:

1. سایش مینای دندان در اثر مسواک زدن شدید یا خمیردندان‌های ساینده

2. تحلیل لثه‌ها به‌دلیل بیماری لثه یا افزایش سن

3. پوسیدگی دندان یا شکستگی میکروسکوپی

4. استفاده بیش از حد از دهان‌شویه‌های الکلی

5. سفیدکننده‌های دندانی قوی

6. دندان قروچه (فشار دادن دندان‌ها در خواب)

7. درمان‌های دندان‌پزشکی مانند جرم‌گیری یا پر کردن تازه

🏠 درمان‌های خانگی برای حساسیت دندانی

اگر حساسیت خفیف دارید، می‌توانید با روش‌های زیر آن را کنترل کنید:

• ✅ استفاده از خمیردندان مخصوص دندان‌های حساس

• ✅ مسواک نرم و حرکات آرام دایره‌ای

• ✅ اجتناب از غذاهای خیلی سرد یا خیلی داغ

• ✅ پرهیز از اسیدهای خوراکی مثل آب‌لیمو، نوشابه و ترشی

• ✅ مصرف روزانه دهان‌شویه‌های فاقد الکل و حاوی فلوراید

🩺 درمان‌های حرفه‌ای در مطب دندان‌پزشکی

در صورت شدید بودن حساسیت، دندان‌پزشک ممکن است یکی از درمان‌های زیر را پیشنهاد دهد:

1. فلورایدتراپی برای تقویت مینای دندان

2. باندینگ یا پوشش رزینی بر روی ریشه‌های نمایان شده

3. استفاده از لیزر دندان‌پزشکی برای کاهش حساسیت

4. درمان بیماری‌های لثه در صورت وجود تحلیل لثه

5. درمان ریشه (عصب‌کشی) در موارد حاد

💡 چه زمانی باید به دندان‌پزشک مراجعه کرد؟

اگر حساسیت شما:

• شدید و مداوم است

• به‌تازگی آغاز شده

• همراه با درد ضربانی یا تورم است

• پس از درمان دندان‌پزشکی افزایش یافته

حتماً با دندان‌پزشک مشورت کنید تا علت اصلی آن بررسی و درمان مناسب انجام شود.

⛔ اشتباهات رایج در برخورد با دندان حساس

• ❌ استفاده از مسواک زبر

• ❌ شست‌وشوی بیش از حد دهان با مواد قوی

• ❌ نادیده گرفتن علائم و خوددرمانی طولانی‌مدت

• ❌ ادامه مصرف غذاهای بسیار ترش یا شیرین

🟨 نتیجه‌گیری

حساسیت دندانی مشکلی آزاردهنده ولی قابل درمان است. با شناخت علل و رعایت توصیه‌های ساده می‌توانید از شدت آن بکاهید یا حتی آن را به‌طور کامل رفع کنید. در صورت تداوم علائم، مراجعه به دندان‌پزشک بهترین و مطمئن‌ترین راهکار است.